خودروهای فرسوده همچنان جولان می‌دهند | خودرو فرسوده
تاریخ انتشار : 28 اسفند 91
آلودگی هوا خودروهای فرسوده
خودروهای فرسوده همچنان جولان می‌دهند
دیگر به حضورشان در خیابان‌های شهر عادت کرده‌ایم. انگار اگر یک روز نباشند چیزی در زندگی مان گم شده. اینقدر به زندگی با آنها خو گرفته‌ایم که دیگر از حجم دود سیاهی که در هر بار گاز دادن به هوا و ریه هایمان می‌فرستند ناراحت هم نمی‌شویم. شده‌ایم رفیق گرمابه و گلستان هم. خودروهای فرسوده که قرار بود سالی ۴۰۰ هزار دستگاه از آنها از شهر جمع‌آوری شوند نه تنها وصله ناجوری به حساب نمی‌آیند بلکه در غیاب مسئولانی که روزگاری طرح ممنوعیت تردد آنها را در خیابان‌ها داده بودند با خنده‌ای بر لب به ریش همه کارشناسان و مسئولان در خیابان‌ها جولان می دهند و خم به ابرو نمی‌آورند.
یازده سال قبل بود که طرح خارج کردن خودروهای فرسوده از شهر مصوب شد. اما تا سال گذشته فقط یک میلیون خودرو فرسوده از رده خارج شد و طرحی که قرار بود با کمک مالی دولت اجرایی شود روزهای رکود خود را می‌گذراند به گونه‌ای که به گفته سردار اسکندر مومنی، رئیس پلیس راهور ناجا امسال شاهد ۲۹ درصد کاهش در خروج خودرهای فرسوده از شهرها بوده‌ایم.
بر اساس مصوبه هیات وزیران نیز قرار بود از اول تیرماه سال جاری تردد تمامی خودروهای سواری بالای ۲۰ سال، وانت بالای ۱۵ سال، تاکسی و مینی بوس ۱۰ سال، میدل باس ۱۲ سال،اتوبوس شهری۸ سال، اتوبوس برون شهری ۱۲ سال، کامیون کشنده ۲۰ سال و موتورسیکلت ۸ سال به بالا در تهران ممنوع شود اما این روز‌ها تعداد خودروهایی که سن بالایی دارند و به زحمت در خیابان‌ها تردد می‌کنند اینقدر زیاد هست که از شمارش خارج شده باشند.
وحید نوروزی، مشاور محیط زیست معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران با اشاره به این نکته که خروج خودروهای فرسوده از خیابان‌های شهر متولی مشخصی ندارد، به تهران امروز می‌گوید:«به نظر می‌رسد ستاد سوخت طرح خروج خودروهای فرسوده را به حال خودروها کرده و مدیریت سابق ستاد سوخت هم که مدتها در گیر مسائل مختلف بود و الان هم که مدیر این ستاد عوض شده به نظر نمی‌رسد که برنامه‌ای برای خروج خودروهای فرسوده در دست داشته باشند.»
وی با انتقاد از همکاری نکردن خودروسازان می‌گوید:«خودروسازان به حدی از قدرت رسیده‌اند که حتی ستاد سوخت هم نمی‌تواند برای آنها تعیین تکلیف کند و قدمی برای خروج خودروهای فرسوده بردارد. از طرف دیگر در برنامه جامع کاهش آلودگی هوا به دلیل اینکه کلمه مصوبه را یدک می‌کشد خروج خودروهای فرسوده به عنوان یک محور مهم در برنامه مبارزه با آلودگی هوا بدون بودجه و متولی رها شده و تنها در حد توصیه به آن نگاه شده است و هیچ کس هم کاری برای این موضوع نمی‌کند و در عمل خروج خودروها به امان خدا رها شده است. با این شرایط اگر شاهد ۵۰ درصدی کاهش خروج خودروهای فرسوده از خیابان‌ها نباشیم، باید خدا را شکر کنیم.»
وی با اشاره به این نکته که در برنامه چهارم توسعه به خارج کردن خودروهای فرسوده نگاه ویژه‌ای شده بود می‌گوید:«تا زمانی که در اجرای طرح خروج خودورهای فرسوده نگاه زیست‌محیطی، اقتصادی، کاهش مصرف سوخت، تأمین سلامت شهروندان و عزم ملی وجود نداشته باشد، حتما این طرح شکست می‌خورد.» نوروزی با اشاره به این برنامه می‌گوید:«طبق قانون برنامه چهارم توسعه، دولت موظف شده بود از سال ۱۳۸۴ تا ۱۳۸۸ به ترتیب سالانه ۲۰۰ هزار، ۳۰۰ هزار، ۴۰۰ هزار، ۵۰۰ هزار و ۶۰۰ هزار دستگاه خودرو فرسوده را از رده خارج کند. اگرچه برنامه چهارم یک سال تمدید شد اما باز هم این طرح نتوانست کاملا اجرایی شود.»
به گفته این کارشناس محیط‌زیست، موضوع خروج خودروهای فرسوده با سن فرسودگی خودروها اگر چه ارتباط مستقیم دارد اما داستانی تکراری است و با توجه به مضرات بالایی که آلودگی هوا از نظر اقتصاد، سلامت و مالی به جامعه وارد می‌کند، یکی از مهم‌ترین راهکارها ریشه کن کردن خودورهای کاربراتوری است. بستن عوارض سنگین به خودروهای بالای ۵ سال، اختصاص بیمه سنگین به این خودروها با توجه به سن خودروها از راهکارهایی است که نوروزی به آنها اشاره کرده و می‌گوید:برای اینکه به اقشار آسیب پذیری که خودرو تنها دارایی آنها برای کمک خرج زندگی محسوب می‌شود دولت باید با پرداخت یارانه کم بهره از محل هدفمندی یارانه‌ها به این افراد کمک کند تا یک بار برای همیشه شاهد جراحی بزرگ در بحث خودروهای فرسوده باشیم تا بتوانیم شاهد حل این مشکل باشیم. وی تاکید می‌کند اگر قرار باشد در خصوص خودروهای فرسوده و از رده خارج گرفتار تعارف و تبانی شویم هیچ گاه نمی‌توانیم شاهد خروج این خودروها از شهر باشیم.
به جای عمل کردن شعار می‌دهند
سید علی رضوی، مدیرعامل مرکز معاینه فنی خودروهای تهران نیز با اشاره به این نکته که قانون ۵ ساله شدن معاینه فنی خودروها تمام محاسبات برای خارج شدن خودروهای فرسوده را به هم ریخته می‌گوید:«بر اساس این قانون باید سالانه ۲٫۵ میلیون خودرو به مراکز معاینه فنی مراجعه کنند. اگرچه مراکز با تمام ظرفیت قابلیت سرویس دهی به مراجعان را دارند اما در حال حاضر حدود ۴۰۰ تا ۵۰۰ هزار خودرو به مراکز معاینه فنی مراجعه می‌کنند.»
وی با اشاره به قانون خروج خوردوهای فرسوده، به تهران امروز می‌گوید: بر اساس این مصوبه وزارت کشور، شهرداری و محیط‌زیست هر کدام باید به ترتیب مبلغ ۲۰، و ۱۰ میلیون تومان را به خروج خودروهای فرسوده و نوسازی آنها در سال ۹۰ اختصاص می‌دادندو از یک هزار و ۲۵۰ مینی‌بوس فرسوده‌ای که در سطح شهر تردد می‌کنند تنها ۱۲۱ دستگاه نوسازی شده‌اند. وی در خصوص تاکسی‌های فرسوده نیز می‌گوید:«بر اساس تفاهم نامه‌ای که میان شهرداری تهران، سازمان محیط‌زیست و خودروسازی سایپا امضا شد باید تا آخر سال جاری ۳ هزار پراید تاکسی اقدام به تعویض رایگان کاتالیست می‌کردند اما به رغم جلسات متفاوتی که شهرداری با محیط‌زیست و خودرو سازان داشت این امر محقق نشد و از ۳ هزار خودرو ۹۰۰ دستگاه موفق به تعویض کاتالیست شده‌اند.»
رضوی با اشاره به این نکته که در بحث خروج خودروهای فرسوده باید شعار را کنار بگذاریم، به تهران امروز می‌گوید: «مراکز معاینه فنی از سال گذشته موظف شدند تا کاتالیست خودروها را مورد معاینه فنی قرار دهند و در صورتی که این قطعه ایراد داشت خودرو تایید نشود اما با وجود اینکه قطعه‌سازان مدام شعار می‌دهند آمادگی تامین کاتالیست را دارند و در عمل به علت اینکه نتوانسته‌اند به تعهدات خود در قبال تامین کاتالیست عمل کنند موضوع معاینه فنی کاتالیست خودروها در مراکز معاینه فنی اعمال نمی‌شود.»
مدیرعامل مراکز معاینه فنی خودروها در خصوص میزان آلاینده‌ها می‌گوید: سالانه حدود ۱٫۶ دهم میلیون تن آلاینده توسط منابع متحرک شامل خودرو، موتور و خودروهای سنگین به شهر تحمیل می‌شود که با کمی تدبیر و شعار ندادن می‌توان شاهد ورود این مقدار آلاینده به شهر نباشیم.
مشاوره در رابطه با این مطلب