تاریخ انتشار :  6 شهریور 96

خودروهای فرسوده در حالی همچنان در جاده‌ها و خیابان‌های ایران جولان می‌دهند و علاوه‌بر مصرف سوخت زیاد، کلی دود و دم نیز به گلوی شهروندان بیچاره می‌فرستند که به‌نظر می‌رسد سیاست‌های تشویقی دولت در این سال‌ها  به هیچ عنوان نتوانسته انگیزه عمومی مالکان را برای اسقاط و جایگزینی این خودروها چندان بالا ببرد.
در این شرایط و وضعیت، رئیس سازمان راهداری کشور معتقد است که باید به روش‌های به اصطلاح تنبیهی روی آورد تا مالکان اسقاط خودروهای فرسوده‌ ترغیب و در نتیجه روند اسقاط تسریع شود. آن طور که داوود کشاورزیان روز گذشته عنوان کرده، «یکی ازمولفه‌های مهم در روند اجرای طرح نوسازی خودروها، بحث واقعی شدن قیمت سوخت است؛ زیرا در صورت عدم‌تحقق این موضوع، مالکان خودروهای فرسوده رغبت چندانی برای انجام این کار (اسقاط) نخواهند داشت.» به گزارش دنیای اقتصاد، به گفته وی «اضافه کردن هزینه استفاده از خودروهای فرسوده متناسب با سوخت مصرفی و آلودگی، می‌تواند یکی از اصلی‌ترین ابزارها در این حوزه (اسقاط خودروهای فرسوده) باشد.
نگاهی به ماجرای خودروهای فرسوده در طول بیش از یک دهه گذشته، به‌نوعی اظهارات رئیس سازمان راهداری را مبنی‌بر لزوم استفاده از روش‌های به اصطلاح تنبیهی برای ترغیب عمومی به اسقاط تایید می‌کند. در این سال‌ها، دولت‌ها کم و بیش با استفاده از سیاست‌های تشویقی سعی در ترغیب مالکان خودروهای فرسوده به اسقاط و جایگزینی کردند، با این حال از دو جهت، این سیاست‌ها جوابگو نبود.
عامل اول، به کاغذبازی بیش از حد در پروسه اسقاط و جایگزینی فرسوده‌ها مربوط می‌شود و عامل دوم نیز با این موضوع در ارتباط است که به عکس بسیاری از کشورها، استفاده از خودروهای فرسوده چندان هزینه‌بر نیست. با این شرایط، اگر دولت قصد تسریع از رده خارج کردن خودروهای فرسوده را دارد، بهتر است اولا تا حد امکان پروسه طولانی اسقاط را کوتاه و ثانیا هزینه مادی و معنوی استفاده از این خودروها را افزایش دهد.
این بالا رفتن هزینه اما می‌تواند خود را در قالب افزایش قیمت سوخت، کاهش سن معاینه فنی برای خودروهای فرسوده و حتی ممانعت از تردد آنها، انجام شود. به‌نظر می‌رسد با لحاظ کردن چنین شرایطی البته در کنار تمدید و حتی تشدید سیاست‌های تشویقی، مالکان خودروهای فرسوده بیش از پیش به اسقاط ترغیب شوند؛ زیرا اسقاط و جایگزینی، به‌صرفه‌تر از تداوم استفاده از این خودروها خواهد بود.